Wystawa immersyjna: przełom i odpowiedź technologii na sztukę, czy ulotny zachwyt multimediami?

Warszawa, piękne miasto pełne historii, kultury i niezwykłych zakątków, które przyciągają zarówno turystów, jak i mieszkańców z całej Polski. Stolica, która powinna być wizytówką kraju, niestety staje się także miejscem, gdzie niemile zaskoczeni przyjezdni spotykają się z sytuacjami, które mogą zniszczyć ich wrażenie o Polsce. Mowa tu o niechlubnych praktykach taksówkarskich pod Dworcem Centralnym, których akceptacja przez władze miasta jest co najmniej zastanawiająca. Pod Dworcem Centralnym, jednym z najważniejszych punktów komunikacyjnych stolicy, spotkać można nieuczciwych kierowców taksówek, którzy – mimo oficjalnej licencji – nie spełniają standardów, jakich oczekujemy od tej profesji. Często są to osoby, których głównym celem jest naciągnięcie niczego nieświadomych pasażerów. Historia o turystach, którzy za przejazd z Dworca Centralnego na Aleję Krakowską mieli zapłacić aż 800 złotych, obiega fora społecznościowe, pozostawiając nas z pytaniem: jak to możliwe, że takie sytuacje wciąż mają miejsce?Sprawa naciągania wietnamskich biznesmenów na krótkiej trasie za 800 złotych znalazła finał na policji i w sądzie, ale tylko dlatego, że jeden z pasażerów nagrał całe zajście. To pokazuje, jak trudno jest doprowadzić do ukarania takich kierowców, gdy brakuje niepodważalnych dowodów. A przecież takie sytuacje są codziennością, którą można zauważyć pod Dworcem Centralnym. Naciąganie ludzi, którzy przyjeżdżają do Warszawy po raz pierwszy, nie znają lokalnych zwyczajów ani realiów cenowych, jest po prostu oszustwem. To sytuacje, w których turyści, czasem nawet nieświadomie, wsiadają do taksówki i są przekonywani, że stawki są adekwatne do realiów. Jednak ceny, jakie dyktują ci nieuczciwi kierowcy, to kwoty wręcz absurdalne. Podkręcone liczniki, nieuzasadnione opłaty, a nawet groźby w przypadku odmowy zapłaty – to niestety codzienność, którą można zauważyć pod Dworcem Centralnym. Warto przypomnieć, że już kiedyś, przed laty, było głośno o tzw. mafii taksówkarskiej, która działała pod Dworcem Centralnym. Wówczas kierowcy oszukiwali na wszystkim, nie posiadając żadnych licencji. Obecni nieuczciwi kierowcy natomiast licencje posiadają, co powinno budzić nasze zaniepokojenie, ponieważ oznacza, że te praktyki są niejako tolerowane przez system prawny. Prawo, które nie potrafi skutecznie ukarać i wykluczyć z rynku takich osób, w pewnym sensie sankcjonuje ich działania. Władze Warszawy, odpowiedzialne za kontrolę jakości usług transportowych, powinny reagować na zgłoszenia nadużyć i wprowadzać surowsze regulacje, które uniemożliwią dalsze funkcjonowanie takich osób w branży. Nieuczciwi kierowcy pod Dworcem Centralnym to nie taksówkarze, to naciągacze, którzy psują renomę całej branży i miasta. Taksówkarz powinien być osobą godną zaufania, której zadaniem jest bezpieczne i uczciwe przewiezienie pasażera z punktu A do punktu B, a nie wykorzystywanie sytuacji i żądanie bajońskich kwot za krótkie trasy. Niestety, brak odpowiednich działań ze strony władz miasta sprawia, że osoby, które powinny czuć się odpowiedzialne za swoje działania, czują się bezkarne. Warto jednak zauważyć, że pod Dworcem Centralnym są także uczciwi taksówkarze, którzy swoją pracę wykonują z poszanowaniem klientów i zasad. Problem polega na tym, że komuś, kto nie zna realiów Warszawy, trudno jest akurat ich wybrać. Brak widocznych informacji o cenach, brak wyraźnego podziału na oficjalne taksówki i te, które żerują na niewiedzy pasażerów, sprawia, że turyści nieświadomie trafiają w ręce oszustów. Jak można rozwiązać ten problem? Przede wszystkim konieczna jest większa kontrola licencjonowanych kierowców, częstsze inspekcje i surowsze kary za nieuczciwe praktyki. Warszawa powinna również zadbać o odpowiednie informowanie turystów – widoczne informacje o standardowych stawkach, a także dostęp do oficjalnych, zaufanych firm taksówkowych, mogłyby znacząco ograniczyć skalę nadużyć. Tego rodzaju praktyki nie tylko niszczą wizerunek miasta, ale również uderzają w uczciwych taksówkarzy, którzy muszą konkurować z osobami, których jedynym celem jest oszukiwanie klientów. Władze Warszawy muszą zdać sobie sprawę, że walka z nieuczciwymi taksówkarzami to walka o wizerunek miasta. Tolerowanie takich praktyk jest nieakceptowalne – turyści przyjeżdżają do nas, aby cieszyć się naszą gościnnością, kulturą i zabytkami, a nie by być naciągani już na starcie. Dlatego też konieczne są działania, które wykluczą z rynku te osoby, którym zależy wyłącznie na szybkim zarobku kosztem niewinnych ludzi. Żaneta Berus Prezes i założyciel firmy konsultingowej In2Win Business Consulting działającej od 2011 roku w obszarze MICE. Ekspert branżowy współpracujący z różnymi podmiotami gospodarczymi. Za swoje działania na rzecz samorządu i zasługi dla promocji Polski otrzymała Srebrny Krzyż Zasługi, drugie najważniejsze odznaczenie państwowe, przyznane przez Prezydenta RP. Odebrała także odznakę „Zasłużona dla turystyki” przyznawaną przez Ministerstwo Sportu i Turystyki.

Od jakichś mniej więcej dwóch lat trafiają do mnie opowieści o 20- i 30-latkach, którzy zakończyli swoją kilkuletnią bądź kilkunastoletnią przygodę z Warszawą. Mam na myśli osoby, które nie pochodzą z Warszawy, tylko przyjechały tutaj na studia, ewentualnie po zakończeniu edukacji, pomieszkały x lat a potem – nie z wyboru – wróciły do rodzinnych miejscowości. Wróciły, bo okazało się, że pomimo pracy na etacie nie są w stanie utrzymać się (czyt. żyć w godnych warunkach). Wróciły niechętnie, bo lubiły/ kochały to miasto i przez ostatnie lata zadomowiły się w nim. Czuły się jak u siebie. Miały przekonanie, że to ich miejsce i chcą tutaj zostać. Może nie zawsze było lekko i często żyło się „od pierwszego do pierwszego”, ale gdzieś w tym wszystkim była nadzieja, że z biegiem lat, dłuższym doświadczeniem zawodowym, zarobki wzrosną i pozwolą godnie żyć. Życie jednak nieprzyjemnie zaskoczyło – zarobki podskoczyły, ale nieznacznie, za to codzienne wydatki i ceny wynajmu i zakupu mieszkań poszybowały. Wielu osobom opłata za samodzielne mieszkanie, chociażby kawalerkę, zaczęła zżerać ponad połowę wypłaty. Okazało się, że po opłaceniu rachunków, zakupie żywności, kosmetyków etc. niewiele zostaje. Albo zostaje całe nic, ewentualnie debet na koncie. Ktoś powie: trzeba było zmienić pracę na lepiej płatną. Łatwo powiedzieć, trudniej wykonać. Takie ruchy często wymagają przebranżowienia a przecież wielu z nas kocha swoją pracę i chce ją wykonywać, mimo że każda wypłata to taki mentalny policzek. Zresztą wcale nie tak łatwo znaleźć czas i pieniądze na przebranżowienie, szkolenia, rozpoczęcie zawodowej przygody od pozycji juniora i pensji zdecydowanie niższej niż ta obecna. Nie każdy może sobie pozwolić na takie roszady. Poza tym, nie zawsze ma się na to siłę. Nie każdy ma duszę wojownika, wielu z nas w takiej sytuacji opadłby zapał i uznalibyśmy – jak wspomniane przeze mnie osoby – że Warszawa może nie jest dla nas, że bez sensu kurczowo trzymać się mitycznej stolicy, że może lepiej wrócić do rodzinnej miejscowości i mieć święty spokój. I tak też kończy się warszawski sen wielu młodych, ambitnych, mądrych osób – wracają w rodzinne strony z poszarpaną walizką marzeń, doświadczając na własnej skórze, że stolica może i łaskawa, ale nie dla wszystkich. To, co przewróciło większość powracających to opłaty za wynajem mieszkania. Zawsze było drogo a od kilku lat jest cholernie drogo. Dla wielu – za drogo. Warszawa przestaje być miastem dla singla zarabiającego w okolicach średniej krajowej. Wiele takich osób jeszcze walczy, poświęca się, byle tylko tutaj zostać. To ludzie, których jeszcze kilka lat temu było stać na samodzielny wynajem mieszkania a teraz zrobili krok wstecz – do lat (około)studenckich – i znowu zamieszkali ze współlokatorami. To jedyna opcja zejścia z morderczych rachunków, utrzymania się na powierzchni do każdego „pierwszego” kolejnego miesiąca.  Pytanie, na ile starczy im sił do tej walki? Czy stolica jest warta takich poświęceń? Czy z biegiem czasu będzie lżej? Myśląc o bohaterach mojego komentarza, w głowie słyszę słowa piosenki Varius Manx: „Dokąd iść, gdy nie ma dokąd pójść, i skąd nadzieję brać?”.

W 1936 r. prezydent Stefan Starzyński otwierał w Muzeum Narodowym wystawę „Warszawa przyszłości” i prezentował jak będzie wyglądała w przyszłości stolica państwa polskiego. Na otwarciu wystawy był obecny prezydent RP Ignacy Mościcki. Wśród prezentowanych projektów zwracał uwagę budynek przypominający postawiony przez Sowiety w Warszawie Pałac Kultury i Nauki. Podobieństwo podobno wynika stąd, że inspiracją dla obu wieżowców były tzw. drapacze chmur z lat 20. i 30. budowane w USA. Rosjanie budując swoje wieżowce tego typu po prostu zapłacili za plany ich konstruktorom - nie wykupując nowych projektów, tylko je naśladując. Konstrukcja planowa w Polsce nosiła nazwę „Wieża Niepodległości”. Była nazywana przez prasę „symbolicznym drogowskazem przyszłości Polski”. Wieżowiec z inspiracji USA, ale zaprojektowany od poczatku do końca przez inż. Juliusza Nagórskiego w stylu art déco. Wysoki na 200 metrów i zwieńczonym nadajnikiem radiowym dominowałaby nad całą Warszawą (najwyższy wieżowiec stolicy, Prudential, miał 66 m wysokości). „Wieża Niepodległości” miała stanąć przy rondzie Waszyngtona. Była elementem zagospodarowania przestrzennego terenów Warszawy, pomiędzy mostem Poniatowskiego a portem Praskim. Według planów w Wieży Niepodległości poza nadajnikiem radiowym miały też znaleźć się restauracje, teatry, sale konferencyjne i punkt widokowy. Wieża Niepodległości miała uświetnić wielką wystawę światową, którą Warszawa chciała zorganizować w 1944 r., by uczcić 25-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę. Niemiecka agresja na Polskę w 1939 r. uniemożliwiła realizację tego projektu, jak i wielu innych. A ja mam podejrzenie, że być może sam projekt przetrwał jednak i został wykorzystany pózniej ze zmianami i podpisami sowieckich architektów. Makieta ze zdjęcia jest według mnie o wiele bardziej podobna do obecnej budowli niż analogiczne, w tym samym stylu gmachy pobudowane w Moskwie. Tomasz ParolPrezes Fundacji Anioły Sprawiedliwości Angeli-Iustitia.pl PS Do napisania tej opinii zinspirował mnie swoim tekstem Romuald Szeremietiew